Neophodno bolje poznavanje prakse Evropskog suda za ljudska prava
Centar za demokratiju i ljudska prava (CEDEM) je održao dvodnevnu Akademiju o Evropskoj Konvenciji o ljudskim pravima i slobodama, na temu zaštite od diskriminacije lica sa invaliditetom u praksi crnogorskog pravosuđa i Evropskog suda za ljudska prava. Cilj ove Akademije se odnosio na pružanje praktičnog i teorijskog znanja o antidiskriminacionom zakonodavstvu, zaštiti od diskriminacije lica sa invaliditetom i omogućavanju ravnopravosti osoba sa invaliditetom sa drugim licima. Seminar je održan 14. i 15. septembra 2020. godine u hotelu Bianca, u Kolašinu, a na njemu su učestvovali mladi kadrovi u pravosuđu – stručni savjetnici/e gdje je poseban akcenat bio na predstavnike redovnih sudova i državnih tužilaštava.
Predavači na akademiji su bili dr Vesna Simović Zvicer, profesorica na Fakultetu političkih nauka Univerziteta Crne Gore i predsjednica Sudskog savjeta, Milena Krsmanović, savjetnica Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore i Valentina Pavličić, zastupnica Crne Gore pred Evropskim sudom za ljudska prava.
Direktorica CEDEM-a, Milena Bešić, u uvodnom izlaganju je naglasila važnost poštovanja prava lica sa invaliditetom kroz elaboraciju crnogorske uključenosti u međunarodno pravne tokove. Ona je navela da je Crna Gora u Ustavom definisana kao „građanska, demokratska, ekološka država sa socijalnom pravdom, zasnovanom na vladavini prava“, te da je Crna Gora ratifikovala sve ključne međunarodne ugovore, sporazume i konvencije o ljudskim pravima. S obzirom na njihovu suprematiju, njima se garantuje efikasna zaštita od diskriminacije u domaćem zakonodavstvu, Bešić je navela da se u praksi sudovi rijetko pozivaju na međunarodno pravo kao izvor prava na osnovu kojeg donose svoje odluke.
U okviru prvog dana, dr Vesna Simović Zvicer je koristeći se analizom diskursa, učesnicima objasnila negativan uticaj koji korišteni termini poput: invalid, hendikepirani, invalidno lice, lica sa posebnim potrebama imaju na lica sa invaliditetom, kao i istorijat korišćenja tih termina u međunarodnim konvencijama. Simović Zvicer je ukazala na potrebu uključivanja lica sa invaliditetom u procese donošenja odluka koji su usko vezani za njihove potrebe. Interkativnim radom sa učesnicima je doprinijela da se mladi kadrovi u pravosuđu bolje upoznaju sa usklađenošću crnogorskog zakonodavstva sa anti-diskriminatonim standardima EU i Savjeta Evrope.
Milena Krsmanović je u toku drugog dana Akademije, interkativnim predavanjem upoznala učesnike sa institucijom Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore, kao i sa praksom crnogorskog pravosuđa i institucije Ombudsmana u zaštiti od diskriminacije lica sa invaliditetom. Uz to napomenula je da postoje brojne vrste afirmativnih akcija za zaštitu prava lica sa invaliditetom i da će one postojati sve dok se ne postigne zadati cilj – jednaka mogućnost uživanja svih zakonski propisanih prava.
Kroz svoje predavanje usmjereno na približavanje prakse Evropskog suda za ljudska prava u oblasti zaštite od diskriminacije lica sa invaliditetom, Valentina Pavličić uputila je savjete učesnicima da svojim angažmanom i primjenjivanjem novih normi, standarda i praksi i svojom konstantnom posvećenošću mogu promijeniti društvo na bolje, doprinoseći da Crna Gora ima dobro primijenjenu pravnu praksu koja je u skladu sa svetskom i evropskom praksom.
Akademija je održana u okviru projekta “Multisektorskim pristupom za zaštitu prava i osnovnih sloboda LSI” koji je podržan od strane Ministarstva za ljudska i manjinska prava.
